Naturel Afet Sigortaları Kurumu (DASK), 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 kente 39,7 milyar liranın üstünde hasar ödemesi yapıldığını bildirdi.
Türkiye’nin kalbinde derin izler bırakan ve yüzyılın felaketi olarak kayıtlara geçen 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin üstünden 2 yıl geçti.
Bu sürede Türkiye genelinde sağlanan birlik ve beraberlik hareketi ile sarsıntının etkilediği 11 ilin tekrardan ayağa kaldırılması için emekler devam ediyor.
DASK’IN AMACI
Sigorta şirketleri, acenteler ve bankalar ile iş birliği içinde çalışan DASK, tüm sigorta şirketleri, acenteleri ve banka şubeleri vesilesiyle Mecburi Zelzele Sigortası (ZDS) poliçelerinin düzenlenmesini sağlıyor.
Depremler sonrası yaşanmış olan acı tecrübeler, toplumda sigortalı olma bilincini artırmakta ve sigortalılık oranlarında yükselişe niçin oldu.
Marmara Bölgesi özelinde yürürlükteki poliçe sayılarına bakıldığında, zelzele sonrası İstanbul ve Marmara Bölgesi genelinde toplam sigortalılık oranında ortalama yüzde 1’lik bir artış yaşandı.
DEPREMİ TAKİP EDEN GÜNLERDE GÜNLÜK POLİÇE ÜRETİMİ YÜZDE 55 ARTTI
Ülke genelinde ise depremi takip eden günlerde günlük poliçe üretimi yüzde 55 oranında arttı.
Sadece her büyük zelzele sonrası gözlemlendiği benzer biçimde bu artış eğilimi bir süre sonrasında olağan seyrine dönerken DASK, herhangi bir afet yaşanmadan ilkin tüm konutları ZDS güvencesi altına almak ve toplumda sigortalılık bilincini kalıcı hale getirme hedefiyle faaliyetlerine devam ediyor.
POLİÇE SAYISI ARTTI
Öte taraftan, DASK’ın kuruluşundan bu yana geçen 25 yılda, Türkiye genelinde ZDS poliçe sayısı ortalama 12 milyona ulaştı.
BÖLGESEL SİGORTALILIKTA İLK SIRADA MARMARA YER ALDI
Bununla beraber, Türkiye genelinde sigortalılık oranı yüzde 56 seviyelerinde bulunuyor. Coğrafi bölgelere bakıldığında en yüksek oran yüzde 64 ile Marmara Bölgesi’nde olurken, bu bölgeyi sırasıyla yüzde 61 ile Doğu Anadolu, yüzde 56 ile Ege, yüzde 55 ile Akdeniz, yüzde 51 ile Cenup Doğu Anadolu ve yüzde 50 ile İç Anadolu takip etti. Sigortalılık oranında en düşük bölge yüzde 45 ile Karadeniz oldu.
İSTANBUL EN ÇOK SİGORTAYA SAHİP BÜYÜKŞEHİR KONUMUNDA
Büyükşehirlerin sigortalılık oranlarına bakıldığında, İstanbul yüzde 63 ile ilk sırada bulunurken, bu oran Eskişehir’de yüzde 61, İzmir’de yüzde 60, Mersin’de yüzde 59, Antalya ve Bursa’da yüzde 58 olurken, Ankara’da yüzde 54 olarak kaydedildi.
DEPREMDE 11 İLİN SİGORTALILIK ORANLARI
Depremden etkilenen 11 ilin sigortalılık oranları incelendiğinde, 4 Şubat itibarıyla bu iller içinde en fazla sigortalılık oranına haiz şehir yüzde 74,5 ile Elazığ oldu.
Bu ili yüzde 70,8’le Gaziantep, yüzde 67,8’le Malatya, yüzde 63’le Osmaniye, yüzde 60,4’le Kahramanmaraş, yüzde 59,3’le Kilis, yüzde 56,5’le Adana, yüzde 51,4’le Adıyaman, yüzde 46,7’le Hatay ile Şanlıurfa izlerken yüzde 39,9’lık oranla Diyarbakır son sırada yer aldı.
Sigortalılık oranı en yüksek olan il yüzde 90 ile Bolu olurken, bu kenti yüzde 89 ile Düzce, yüzde 84 ile Yalova ve Bingöl izledi.
ZORUNLU DEPREM SİGORTASI DEPREM KAYNAKLI RİSKLERE KARŞI FİNANSAL GÜVENCE SUNUYOR
Meskenler için geliştirilen kapsamlı bir sigorta sistemi olan ZDS’yi yaptırabilmek için konutun tapuya kayıtlı ve hususi mülkiyete doğal olarak olması kafi görülüyor. Kamuya ilişik Gömü arazilerinde yer almayan tüm konutlar için de ZDS düzenlenebilir. Ihtimaller içinde bir hasar durumunda tazminat ödemesi, tapuda kayıtlı hak sahibine yapılır.
ZDS kapsamına, tapuya kayıtlı ve hususi mülkiyete doğal olarak taşınmazlar üstünde konut olarak inşa edilen binalar giriyor. Bunun yanı sıra, bu binaların içinde yer edinen ve ticarethane, yazıhane benzer biçimde değişik amaçlarla kullanılan market, bakkal, kuaför, avukatlık büroları benzer biçimde bağımsız bölümler de sigorta kapsamına alınıyor.
Sadece, tapuda “ticarethane” olarak kayıtlı olan binalar, konut olarak kullanılsa dahi ZDS poliçesi düzenlenemez. Bu şekilde bir durumda, ilgili binanın tapudaki niteliğinin değiştirilmesi, doğrusu “cins tashihi” işlemiyle “ticarethane” ibaresinin “konut” olarak güncellenmesi gerekiyor.
Buradaki temel kriter, konut olarak inşa edilmiş yapıların konut bütünlüğünün korunması olarak görülürken, ZDS kapsamı haricinde kalan binalar için ise İhtiyari Zelzele Sigortası yaptırılarak güvence sağlanabiliyor.
DEPREM KAYNAKLI DOĞAL AFETLER İÇİN KULLANILIYOR
ZDS, yalnızca depremin direkt etkilerine karşı değil, hem de zelzele kaynaklı yangın, infilak, yer kayması ve tsunami benzer biçimde risklere karşı da sigortalı konut sahiplerine finansal güvence sunuyor.
Konut tamamen kullanılamaz hale gelse dahi ZDS, ziyan olan binaların en süratli şekilde tazmin edilmesini sağlayarak, yaşamın kısa sürede normale dönmesine katkıda bulunuyor.